Zuurkool kwartet - voorspel in de Elzas

Art Basel, de grootste en belangrijkste kunstbeurs ter wereld. Daar zou ik heen, voor een dagje.

Art Basel

En dan nog 2 dagen eraan plakken, en voila, een minivakantie. Maar wat te doen met die twee dagen?
Eerst naar Basel en dan door naar de noord-italiaanse meren, op zoek naar everzwijnworstjes en fijne salades met gefrituurde zoetwatervisjes?

Goed idee, maar om logistieke redenen paste het me beter twee dagen voor de beurs iets te doen en dus twee dagen te besteden tussen Amsterdam en Basel, dan na cq ten zuiden van Basel.

De Ardennen? Geen gek idee, ham zover de maag strekt, maar ik voelde me iets ambitieuzer.
De Elzas? Past precies, een strook van nog geen 50 km breed en 120 km lang, van Straatsburg tot Basel, een feest van ganzenlever, fijne witte wijnen en...zuurkool!


Choucroute garnie, wel te verstaan. Een aanzienlijke portie zuurkool (nee, geen stamppot, alleen de draadjes), versierd met in beginsel 5 stukken varkensvlees: een knakworst (frankfurter), een gerookt en iets hartiger worstje, een plak ham en 2 plakken spek. Het spek wordt met de zuurkool meegekookt, en beide worden daar beter van.

Hetzelfde is eigenlijk gebeurd met de streek en de mensen die er wonen. De Elzas ten westen van de Rijn is (nu) Frans, de andere kant is Duits. Maar honderd jaar geleden was het Duits, en tot 1870 was het Frans. De mensen in de Franse Elzas - zijn ze Duits? Daarvoor hebben ze net iets te veel een sprongetje in hun pas en een twinkel in hun oog. Maar dat gepoets van die stoepjes: als je aardig voor ze wilt zijn noem je dergelijke properheid een Zwitserse eigenschap, maar heb je teveel zuurkool gegeten dan doet de wens naar een zo zuiver mogelijk huis als een Duitse afwijking aan. Erg Frans is het in ieder geval niet. De dorpjes, vol met geparkeerde auto's, middeleeuwse kerken en koffiebarren zijn zeker wel Frans. Maar vakwerkhuizen? Geschilderd in elke suffe kleur die je je kunt voorstellen - dat is dan wel weer Duits.

Riquewihr, zoeter wordt het niet

Enfin, wat er met de streek en de mensen is gebeurd, door de wisselwerking van beide culturen, is wat gebeurt met de zuurkool: de zuurgraad is zeker niet het meest kenmerkende aspect van de kool - het is kruidig, smakelijk, knapperig, fris, maar niet zuur. En zeker niet zo zuur als in Nederland. De zuurkool die bij ons uit de plastic zakjes komt is zo zuur als/door azijn. Lekker, maar met weinig diepgang. De Nederlandse zuurkool staat tot de Elzasser, als automatenkoffie tot een fijne Italiaanse espresso. Ware het niet dat het omgekeerde het geval is voor de kwantiteit: waar de Italiaanse barrista's hun best doen om je de kleinst meetbare hoeveelheid te serveren, brengen ze je in een Elzasser wistub of winstub  per persoon ongeveer een pond zuurkool, en een klein pond varkensvlees erbij. Succes. Don't even think about een toetje.

En zo kwam het, dat ik op een dinsdagochtend om 7 uur in de auto stapte, met als doel die dag mijn eerste Elzasser zuurkool te eten, die avond mijn tweede, en de volgende dag nog 2. Een vergelijkend warenonderzoek en road trip tegelijk.

!! Volg mij op Twitter: @spekblog
!! Follow me on Twitter: @spekblog

Reacties